Στο βιβλίο αυτόπεριγράφεται η δραματική πορεία του Ξενοφώντα από την Ασία στην Ευρώπη. Μετά το θάνατο του Κύρου στα Κούναξα, οι Έλληνες μισθοφόροι που υπηρετούσαν στο στρατό των Περσών - κάπου 10.000 - τον διαλέγουν για αρχηγό τους. Ο Ξενοφών τότε αναλαμβάνει να οδηγήσει στην Ελλάδα τους 《μύριους》 α..