Η εικόνα και το βλέμμα

Η οπτική αντίληψη προηγείται των λέξεων. Το παιδί βλέπει και αναγνωρίζει πριν µπορέσει να µιλήσει.

Όµως η οπτική αντίληψη προηγείται των λέξεων και υπό µία άλλη έννοια. Η οπτική αντίληψη είναι εκείνη που καθορίζει τη θέση µας στον κόσµο που µας περιβάλλει· ερµηνεύουµε αυτόν τον κόσµο µε λέξεις, αλλά οι λέξεις δεν µπορούν ποτέ να αναιρέσουν το γεγονός ότι περιβαλλόµαστε από αυτόν. Η σχέση µεταξύ του τι βλέπουµε και του τι γνωρίζουµε δεν είναι ποτέ σαφώς προσδιορισµένη.

Το βιβλίο του John Berger, ασκώντας κριτική στην παραδοσιακή δυτική αισθητική της τέχνης, αποκαλύπτει καλά κρυµµένα ιδεολογήµατα πίσω από τις εικόνες. Ο συγγραφέας, δίνοντας έµφαση στον τρόπο µε τον οποίο κοιτάζουµε τα έργα ζωγραφικής, µεταβάλλει τελικά τον τρόπο που κοιτάζουµε τις εικόνες εν γένει.

Πενήντα χρόνια µετά την πρώτη κυκλοφορία του βιβλίου, τα ερωτήµατα που θέτει εξακολουθούν να είναι επίκαιρα και να απασχολούν την αισθητική θεωρία και την ιστορία της τέχνης.