ΤΟ ΔΩΜΑΤΙΟ ΤΟΥ ΤΖΟΒΑΝΙ

Σημαδεμένος από μια ομοφυλοφιλική εμπειρία στην εφηβεία του, ο Ντέιβιντ, ένας νεαρός Αμερικανός, αναζητώντας την εσωτερική του ισορροπία, θα καταλήξει στο Παρίσι της δεκαετίας του 1950. Στη διάρκεια της νύχτας που θα φέρει τον τραγικό επίλογο της ιστορίας του, ο Ντέιβιντ μας αφηγείται την παράλληλη σχέση του με τον Τζοβάνι και την αρραβωνιαστικιά του, την Έλα, την πάλη του ανάμεσα στην ερωτική επιθυμία και τη συμβατική ηθική, τη σύγκρουση ανάμεσα στην αλήθεια του κορμιού και τα ψέματα του μυαλού.
Το κλασικό αυτό αφήγημα πάθους και θανάτου, το οποίο εκδόθηκε το 1956 και αντικατοπτρίζει την προσωπική πάλη του ίδιου του συγγραφέα με τη σεξουαλική αμφισημία, παραμένει ένα συγκλονιστικό βιβλίο χάρη στην απλότητα του δραματικού του ιστού και στην ένταση με την οποία εκτυλίσσεται η πλοκή του, αποκαλύπτοντάς μας άγνωστες πτυχές της ανθρώπινης καρδιάς.

Ο Αφροαμερικανός Τζέιμς Μπόλντουιν τάραξε τα νερά της πουριτανικής του πατρίδας δημοσιεύοντας στα μέσα της δεκαετίας του 1950 το "Δωμάτιο του Τζοβάνι", το υπέροχο μυθιστόρημά του. Ένα βιβλίο που διατηρεί ακέραιη την ηθική αιχμηρότητά του μισόν αιώνα αργότερα. [...]
Τι το καθιστά τόσο ιδιαίτερο; Πρώτα απ' όλα, η παντελής έλλειψη ηθικολογίας στην αφήγηση - και μάλιστα από Αμερικανό συγγραφέα, γεγονός που αυξάνει δραστικά τη σημασία από το ανδραγάθημα του Μπόλντουιν. [...]
Έπειτα, η ίδια η πρόζα του Μπόλντουιν. Τόσο ρευστή και τόσο σφριγηλή ταυτόχρονα. Κρίμα που αυτός ο συγγραφέας δεν έχει γίνει γνωστός στην Ελλάδα. [...] Γνωρίστε τον λοιπόν και χαρείτε τον. (Πέτρος Τατσόπουλος, Τα Νέα, Βιβλιοδρόμιο, 24-25/9/2005)

Στην πρώτη μας νιότη μάθαμε να ταυτίζουμε τον συγγραφέα με την τόλμη, με τη διακινδύνευση. Αξίζει, σκεφτόμασταν, να βάζεις το κεφάλι σου στον τορβά, για να διανοίξεις στους αναγνώστες σου έναν ορίζοντα ελευθερίας, να τους κοινωνήσεις ένα όραμα αντισυμβατικό, που να αγκυλώνει ηθικά και πνευματικά. Αργότερα, πολλοί από μας, εγκατέλειψαν ένα τέτοιο αίτημα ωστόσο, οι συγγραφείς που αγαπήσαμε τότε, εξακολουθούν να μας στοιχειώνουν. Ένας απ' αυτούς ήταν και ο Τζέιμς Μπόλντουιν [...] Μαύρος, ομοφυλόφιλος, ιεροκήρυκας από τα 14 του και πολιτικά στρατευμένος, φίλος του Μάλκολμ Χ και του Μάρτιν Λούθερ Κινγκ, ο Μπόλντουιν έγραψε με την ενδόμυχη επιθυμία να επανασυνδέσει το άτομο με την κοινωνία, να του προσδώσει μιαν αξία πέρα από αυτήν του καθαρού ντετερμινισμού ή της θυματοποίησης. Τα μυθιστορήματά του, έχοντας βαθύτατη συνείδηση της αποξένωσης του ατόμου, επενδύουν στην αξία της αυτονομίας και της ελεύθερης βούλησης - όταν μάλιστα το θέμα τους είναι ο έρωτας ανάμεσα σε δύο άνδρες, όπως στο "Δωμάτιο του Τζοβάνι", το αποτέλεσμα είναι άκρως ενδιαφέρον, ιδίως αν συνειδητοποιήσουμε ότι το βιβλίο γράφτηκε σε μιαν εποχή άκρατου πουριτανισμού, το 1956. Αξίζει να ξαναδιαβάσουμε τον Μπόλντουιν και τα πικρά του μυθιστορήματα γεμάτα βία, πόνο και απόγνωση. (Κατερίνα Σχινά, Ελευθεροτυπία, Βιβλιοθήκη, 30/9/2005)