ΦΡΟΥΝΤ - ΓΙΟΥΝΓΚ Η ΑΛΛΗΛΟΓΡΑΦΙΑ

...Είναι εξαιρετικά ενδιαφέρον λοιπόν να παρακολουθήσουμε την ανταλλαγή απόψεων τόσο σε συναισθηματικό όσο και σε επιστημονικό επίπεδο, τις διαφωνίες που οδηγούν σε οριστική ρήξη και στο τέλος μιας φιλίας και μιας γόνιμης επιστημονικής συνεργασίας. Βλέπουμε, ιδίως στην αρχική περίοδο της αλληλογραφίας, δυο μεγαλοφυείς ανθρώπους που παλεύουν με τις ψυχικές τους δυσκολίες και τους εσωτερικούς τους δαίμονες και ξεκινώντας απ' αυτές κάνουν μια κατάδυση στα βάθη της ασυνείδητης ανθρώπινης ψυχολογίας, όπως δεν είχε γίνει ποτέ στο παρελθόν σ' αυτή την έκταση και επιστημονική κατανόηση και πληρότητα.

Είναι γνωστή η δύσκολη σχέση Φρόιντ και Γιουνγκ -η πορεία μέσα από την οποία ο ενθουσιασμός του δασκάλου για τον μαθητή του, η εμπιστοσύνη, η συμπάθεια, η εκτίμηση, μεταστράφηκαν σε καχυποψία και αμφισβήτηση και τέλος οδήγησαν τη σχέση σε ρήξη. Η ένταση της συναισθηματικής τους σχέσης, οι διακυμάνσεις και οι διαταραχές της, θα επεκταθούν και στο επιστημονικό πεδίο, προκαλώντας έντονες διαφωνίες και σοβαρή διάσταση απόψεων. Ο Γιουνγκ δυσκολευόταν να αποδεχθεί τη σεξουαλική αιτιολογία των νευρώσεων, ενώ ο Φρόιντ τη θεωρούσε βασικότατο στοιχείο της ψυχανάλυσης ο Φρόιντ επέμενε σε έναν απολύτως ορθολογικό τρόπο σκέψης, ενώ ο Γιουνγκ, κυριαρχούμενος από μια έντονη μυστικιστική τάση, είχε αρχίσει να ερωτοτροπεί με την παραψυχολογία και να διατυπώνει θεωρίες όπως αυτή των "αρχετύπων" που έβρισκε εντελώς αντίθετο τον Φρόιντ. Η αλληλογραφία τους, που ξεκινάει ευφρόσυνα το 1906 και τελειώνει δραματικά το 1914, αποτυπώνει με μεγάλη ζωντάνια αυτή τη διαδρομή - και είναι εξαιρετικά ενδιαφέρον να παρακολουθήσουμε την ανταλλαγή απόψεων και τις διαφωνίες που οδήγησαν στο τέλος μιας φιλίας και μιας γόνιμης επιστημονικής συνεργασίας, αλλά κυρίως να δούμε τον τρόπο με τον οποίο και οι δύο άνδρες καταδύονται στο ασυνείδητο, "όπως δεν είχε γίνει ποτέ στο παρελθόν σ' αυτή την έκταση και επιστημονική κατανόηση και πληρότητα", καθώς σημειώνει ο ψυχαναλυτής Ματθαίος Γιωσαφάτ στον πρόλογό του. "Η τραγωδία" -όπως τη χαρακτήρισε, έναν σχεδόν αιώνα αργότερα, ο διευθυντής του Ινστιτούτου Γιουνγκ Κ.Α. Μάγερ- αυτής της αλληλογραφίας ξετυλίγεται στον ρυθμό μιας οδυνηρής σύγκρουσης, με δραματικές κορυφώσεις και θλιβερές κατακρημνίσεις, που τελειώνει με το "συνεπώς προτείνω να εγκαταλείψουμε εντελώς τις προσωπικές μας σχέσεις" του Φρόιντ και τη συμμόρφωση του Γιουνγκ στην επιθυμία του δασκάλου, αφού "δεν πιέζει ποτέ κανέναν με τη φιλία του". "Εσείς ο ίδιος είστε ο καλύτερος κριτής για το τι σημαίνει αυτή η στιγμή για σας", γράφει ο Γιουνγκ. "Τα υπόλοιπα είναι σιωπή". Πρώτης τάξεως υλικό προς ψυχαναλυτική ερμηνεία, η αλληλογραφία Φρόιντ-Γιουνγκ μας επιτρέπει να παρακολουθήσουμε, παράλληλα με την εξέλιξη της προσωπικής σχέσης των δύο αναλυτών, και την εξέλιξη μιας κρίσιμης περιόδου στην ιστορία της Ψυχανάλυσης. (ΚΑΤΕΡΙΝΑ ΣΧΙΝΑ, ΕΛΕΥΘΕΡΟΤΥΠΙΑ, ΒΙΒΛΙΟΘΗΚΗ, 21/11/2008)